سعیده آل ابراهیم| ریزنقش است. چشمهای سبز رنگش مانند دو تیله گرد، در فاصله کمی از ابروهایش برق میزند. گذرِ قافله عمر، بیشتر دندانهای او را به یغما برده است. پادرد سبب شده آهسته تر راه برود. فیروزه خانم، حالا در شصت و پنج سالگی میتوانست چندین و چند بچه داشته باشد و نوههای قد و نیم قد دوروبرش را پر کرده باشند، اما در زندگی مشترک، دامنش سبز نشد. در خانواده خودش هم برخلاف خانوادههای پرجمعیت قدیمی، تک فرزند بود و هیچ وقت نعمت ِ داشتن خواهر و برادر را حس نکرد. این شد که بعد از فوت پدر و مادر و جدایی از همسری که به او علاقه نداشت، از همیشه تنهاتر شد و اندوختهای هم برایش باقی نمانده بود که سقفی بالای سرش داشته باشد یا درآمدی نیم بند که روزگارش را با سختی کمتری بگذراند.
مدتی را در خانه دوستانِ قدیمی اش گذراند، اما نمیخواست «وبال» آنها باشد؛ به همین دلیل بدون اینکه جایی برای رفتن داشته باشد، خانه دوستانش را ترک کرد. فامیل دارد، اما به قول خودش، فامیلی که به دردِ آدم نمیخورد، نباشد بهتر است.
سقفی که زود ترک برداشت...
دستِ قسمت، او را با گروه جهادی مساکین الفاطمه (س) آشنا کرد. همان وسایل کمی را که از جهیزیه اش باقی مانده بود، در حیاط و خانه همسایهها به امانت گذاشتند. فیروزه خانم هم ۱۰ روزی مهمان همسایهها شد تا بالاخره با کمک یک خیر، ۷ میلیون تومان برای رهن یک خانه فراهم شد. هنوز یک سال از زندگی زیر سقفی که آرامشش با آرزوهای محدود فیروزه خانم همخوانی داشت نمیگذشت که بی پناهی دوباره به سراغش آمد؛ این بار صاحبخانه پایش را در یک کفش کرد و گفت که اجاره میخواهد؛ اجارهای که فیروزه خانم از عهده اش بر نمیآمد و نتیجه اش هم معلوم بود؛ اثاثیه اش گوشه وکنار کوچه ردیف شد. صاحبخانه هم یک میلیون تومان از پول رهن را برداشت و مابقی را به او تحویل داد.
همچنان بدون مساعدت
بعد از شروع دوباره قصه آوارگی، فیروزه خانم دوباره به کمیته امداد رفت تا شاید بتواند مستمری دریافت کند. از اسفند سال گذشته، برایش پرونده تشکیل و کارت برای دریافت مستمری او صادر شد. در این گیرودار، با ۶ میلیون تومانی که از پول خیر باقی مانده بود و ۴ میلیونی که خیران دیگر تأمین کردند، یک خانه با رهن کامل ۱۰ میلیون تومانی در بولوار طبرسی شمالی برای فیروزه خانم قول نامه شد. طبق گفته علی پاکدل، عضو گروه جهادی مساکین الفاطمه (س)، همان زمان قرار بود از طرف اداره کل کمیته امداد استان، ۲ میلیون تومان بلاعوض برای تهیه مسکن فیروزه خانم مساعدت شود، اما این مبلغ پرداخت نشد.
نزدیک ظهر است و ما مهمانِ ناخوانده فیروزه خانم هستیم. حیاط باریکی را پشت سر میگذاریم تا وارد خانه اش شویم. سفره یک نفره در خانه نقلی، سوت و کور و البته کم نورش پهن است. ناهارش هم کمی نان با خرده پنیر و فلفل دلمهای است. سریع سفره را جمع و جور میکند و میخواهد بساط چای را آماده کند. وسایل خانه اش یکی دو فرش، کمد، تلویزیون و رختخواب است که آنها را گوشه خانه چیده است.
ترس از آوارگی
میپرسم: از سال گذشته تا به حال از کمیته امداد مستمری گرفته اید؟ و او میگوید: تا به حال مستمری برایم واریز نشده است، تنها درآمدم همان ۴۵ هزار تومانِ یارانه است. حالا چیزی نمانده که یک سال رهن این خانه تمام شود؛ میترسم باز آواره کوچه و خیابان شوم. باور کنید چراغها و تلویزیون را خیلی کم روشن میکنم، آب کم مصرف میکنم تا پولِ قبض کمتر بیاید. اینجا همسایهها دوره قرآن دارند؛ هر زمان که نوبت من میشود، خودشان پذیرایی را میآورند، چون اوضاعم را میدانند. قسمتم این طور شده که کس و کاری نداشته باشم. فیروزه خانم به تنهایی خو گرفته است. عادت کرده که هم زبانی نداشته باشد و خودش کارهایش را رتق و فتق کند، اما این روزها به گفته خودش دائم دل نگران است و هر بار کسی در خانه اش را میزند، تا زمانی که جلو در برسد، جان به لب میشود که مبادا مأمور برای قطع گاز، برق یا ... آمده باشد.
واریز مستمری فیروزه پس از یک سال
یک سالی میشود که فیروزه خانم در انتظار دریافت مستمری است. ماجرای خانه اش هم که مشخص است و ممکن است همین روزها قرار بر رفتنش از این خانه باشد. مدیر روابط عمومی اداره کل کمیته امداد خراسان رضوی درباره موضوع، میگوید: این تأخیر یک ساله دلیل منطقی ندارد. این فرد پیش از این در شهر کوچکی ساکن و در آنجا تحت پوشش بوده است. پس از مهاجرت به مشهد، پرونده وی تعلیق شده و بعد از اینکه محرز شده است میتواند تحت پوشش قرار بگیرد. برای او کارت صادر شده است و در این مدت میتوانست از خدمات فرهنگی، درمانی، حقوقی و مشاوره استفاده کند، اما سیستم واریز مستمری برای او باز نبوده است. سیدغلامرضا موسویان در گفتگو با خبرنگار شهرآرا بیان میکند: اگر اعتبار مدنظر تخصیص یابد و سیستم برای ما باز شود، به محض اینکه واجد شرایط شناخته شدند، مستمری نیز به آنها تعلق میگیرد. به دلیل کمبود اعتبار یا محدودیتهای دیگری که در مرکز وجود داشته است، مستمری برای خانم فیروزه تا این تاریخ واریز نشده است. وی اضافه میکند: مسکن نیز برای خانواد ههای مددجو ضروری است و با توجه به خانوادههای زیادی که در صف انتظار تهیه مسکن هستند، در این مورد اولویت بندی صورت گرفته است. اما باید این مددجو نیز سرپناهی داشته باشد و میتوانیم برای رهن و اجاره مسکن به این فرد کمک کنیم.
وی اضافه میکند: تا مبلغ ۲ میلیون تومان بلاعوض به خانم فیروزه پرداخت میشود؛ همچنین کمیته امداد میتواند ۴ یا ۵ میلیون تومان تحت عنوان وام کارگشایی به این فرد اختصاص بدهد؛ البته خود وی باید ضامن داشته باشد.