وقف در عرصه فناوری‌های نو نیاز امروز جامعه

زمان که نو می‌شود، شبکه‌ای از نیاز‌های تازه نیز با خود به همراه می‌آورد و همچنان خیلی از نیاز‌های پیشین را از چرخه خارج می‌کند. این نیز اقتضا می‌کند که ما مردمان امروز برنامه هایمان را متناسب با این نوزایی و نوخواهی‌ها دوباره تنظیم کنیم. به گمان من یکی از مؤلفه‌هایی که باید متناسب با این نیاز‌ها بازتنظیم شود، وقف است؛ ظرفیتی که به عنوان یکی از مؤلفه‌های قدرتمند نشر معارف دینی و فرهنگ زیست مؤمنانه همواره از جایگاهی ممتاز برخوردار است.

خیراندیشان سخاوتمند با درک درست شرایط و شناخت دقیق نیاز‌های زمانه، برای وقف همت می‌کردند و هرکدام از امکاناتی که متناسب با نیت واقف به کار گرفته می‌شد، گرهی از زندگی مردم باز می‌کرد؛ یعنی وقف در خدمت زندگی بود. امروز نیز باید چنین باشد و باتوجه به زندگی امروز فرصت سازی شود.

این هم البته نیازمند شناخت نیاز‌های روز، تهدید‌های روز و حتی «تحدید»‌ها و فرصت‌های روز است که، چون آن‌ها را شمارش و فهرست کنیم، به حوزه‌های نرم افزاری مانند تولید کتاب، فیلم، فضای مجازی و حتی بازی‌های رایانه‌ای و تهیه وسایل کمک آموزشی که امروز نیاز اول عرصه تعلیم و تربیت است مثل تبلت و گوشی‌های هوشمند خواهیم رسید.

این‌ها از کلیدی‌ترین حوزه هاست و در ساخت هویت نسل نو نقش به‌سزایی دارد. ما با وقف در این حوزه‌ها می‌توانیم «صدقه جاریه» را در ساحتی نو به جریان بیندازیم و به دفاع از حوزه معرفتی مان بپردازیم؛ به ویژه که بیگانگان دشمن کیش پس از ناکامی در خصومت‌های سخت و تهدید‌های نظامی وارد این میدان تازه شده اند.

متأسفانه آن‌ها از این کوچه‌ها به ذهن فرزندان این دیار شاهراه زده اند و هر روز بازی طراحی می‌کنند، نرم افزار می‌سازند، فیلم تولید می‌کنند و سربازان فرهنگی شان را نه در شمایل کلاهخود و تفنگ به دست که آدمی را به مقابله تحریک می‌کند، بلکه در پوششی زیبا، بی آنکه حساسیت برانگیز شود، به خانه‌های ما می‌فرستند و ما ندانسته در را به رویشان باز می‌کنیم و نه فرش قرمز، که ذهن سپید فرزندانمان را پیش پایشان پهن می‌کنیم.

واقعیت تلخی که به فریاد هم باید گفت، این است که ما از این حوزه غفلت کرده ایم. فعالان این گستره حیاتی هم نه با نگاه فرهنگی که با دید اقتصادی وارد می‌شوند. نتیجه هم می‌شود اینکه نرم افزار‌های علمی، فرهنگی و حتی قرآنی ما هم قیمت زیاد دارد و هم قفل است تا از آن کپی نشود.

البته این در جای خود برای محفوظ بودن حق تولیدکننده قابل احترام است، اما وقتی یک شهروند سی دی نرم افزار قرآنی را که به قیمت زیادی خریده بود، به من نشان داد و گفت با این قیمت دست کم ۱۰نرم افزار خارجی شامل بازی و... می‌توان خرید، بر خود لرزیدم. بیگانه دارد با بازی‌های ارزان و حتی رایگان و قابل دانلود به ما شبیخون می‌زند و ما داریم حساب یک ریال و چند شاهی می‌کنیم.

اینجاست که باید واقفان نیک اندیش و ژرف نگر و مؤمن را به یاری خواند تا با وقف در این وادی به حراست از فرهنگ دینی و ملی بپردازند. نیاز امروز این است و اولویت سرمایه گذاری وقف هم قطعا در این حوزه است. ما به اندازه کافی مسجد و مدرسه داریم، اما فاصله ما از داشته‌ها تا نیاز‌ها در حوزه نرم افزاری بسیار زیاد است؛ خیلی بیشتر از آنکه دولت با این شرایط اقتصادی بتواند کاری بکند یا خانواده‌ها به تنهایی بتوانند گلیمشان را از آب بکشند. سخاوتمندان واقف را باید صدا بزنیم تا دست جامعه را بگیرند.