هویت گم‌شده فیلم کوتاه در ایران

شکیبا افخمی‌راد| گروه هنر و تجربه در ادامه اکران فیلم‌های کوتاه، پاییز امسال مجموعه «۸۸ دقیقه کوتاه» که شامل ۳ فیلم کوتاه و ۲ انیمیشن است روی پرده برده است. فیلم‌هایی که تجربه‌گرا هستند و در فرم‌ها و فضا‌های متفاوت و به دور از دنیای امروزی ساخته شده‌اند. «پوست خرس»، انیمیشن «روباه»، فیلم «بدل»، انیمیشن «ایکی» و فیلم «s»، ۵ فیلمی هستند که در این مجموعه اکران می‌شوند.
این مجموعه فیلم در ادامه نشست‌های نقد و بررسی فیلم‌های هنر و تجربه سینما هویزه و باحضور روناک جعفری، کارگردان فیلم «بدل» و بهنام سنایی، تهیه‌کننده فیلم «s» روز شنبه ۱۱ آبان در این پردیس سینمایی به نمایش درآمد. فیلم‌هایی که به‌گفته روناک جعفری، درعین شباهت داشتن بایکدیگر در فرم، تفاوت‌های مهمی در تکنیک و محتوا دارند.
جعفری در نشست نقد و بررسی این مجموعه فیلم، همین تفاوت‌ها را به‌عنوان برگ برنده «۸۸ دقیقه کوتاه» برای همراه کردن مخاطب تا پایان نمایش پنجمین فیلم معرفی کرد. در میان این ۵ فیلم، «بدل» و «s» فیلم‌هایی بودند که در نشست نقد و بررسی مجموعه «۸۸ دقیقه کوتاه» درباره آن‌ها صحبت شد.

نمایش وارونگی روانی
فیلم «بدل» داستان زنی را روایت می‌کند که در جست‌وجوی هویت واقعی خویش سفری جاده‌ای را آغاز می‌کند و در این بین با افرادی برخورد می‌کند که همگی درگذشته او سهم مهمی داشته‌اند. به‌گفته جعفری ایده اولیه فیلم از نظریه روان‌شناسانه اینورژن که درباره وارونگی روانی است، گرفته شده‌است. براساس این نظریه انسان‌ها در عالم رؤیا یا خواب همه‌چیز را از لحاظ محتوایی وارونه می‌بینند. جعفری با گسترش‌دادن همین فکر، مفهوم وارونگی را در قالب ماجرای زندگی بدل‌کار یک بازیگر معروف در فیلم خود به تصویر کشیده‌است.
جعفری مدعی است که فیلمش باتمام پیچیدگی‌هایی که دارد، داستانش را برای مخاطب تعریف می‌کند. به‌گفته او «بدل» داستان دختری است که آرزوی بازیگرشدن را در سر دارد، از این‌رو همواره در ذهنش، خودش را به‌جای یک سوپراستار مطرح می‌گذارد و با تعریف‌های آن زندگی می‌کند. داستانی که در ۳ بخش نمایش داده شده‌است؛ بخش اول دنیای ذهن شخصیت اصلی، بخش دوم دنیای واقعی و بخش سوم حقیقت و پشت‌صحنه‌ای از عوامل فیلم را نشان می‌دهد.

روایتی از پدرکشی
فیلم «s» به کارگردانی حامد اصلانی و تهیه‌کنندگی بهنام سنایی، ماجرای مرگ پدر یک خانواده و پلیسی که با حرف‌زدن با همسر و فرزند او در جست‌وجوی دلیل مرگ پدر است را به تصویر می‌کشد. به‌گفته سنایی، این فیلم قصد دارد ماجرای عقده ادیپ و نظریه فروید درباره پدرکشی و علاقه پسربچه به مادر در سنین پایین را به‌گونه‌ای متفاوت روایت کند.
سنایی درباره دلایل علاقه نداشتن تهیه‌کنندگان برای ورود به حوزه فیلم کوتاه توضیح داد: «در همه‌جای دنیا، فیلم کوتاه هویت خاص و بازار مخصوص به‌خودش را دارد، اما در ایران این هویت گم شده‌است.»
به‌گفته او علاوه‌بر اینکه در ایران بازاری برای فیلم کوتاه وجود ندارد، صنفی هم برای تهیه‌کنندگان فیلم کوتاه تعریف نشده‌است: «در ایران عملا ساخت فیلم کوتاه برگشت مالی ندارد. همین اتفاقات نیز باعث می‌شود تهیه‌کنندگان برای ورود به این حوزه رغبتی نداشته باشند و فیلم کوتاه در ایران عقیم بماند.»
مجموعه «۸۸ دقیقه کوتاه» تا پایان پاییز در سینما هویزه مشهد اکران می‌شود.