چرا اول شدن یک دختر در کنکور افغانستان اهمیت دارد؟

روز پنجشنبه هفته گذشته نتایج آزمون کنکور سال ۱۳۹۹ در افغانستان اعلام شد و مشخص شد که «شمسیه علیزاده» با کسب ۳۵۳ نمره از شهر کابل نفر اول کنکور شده است. از همان دقایق اولی که این خبر منتشر شد، عکس‌ها و مصاحبه‌های شمسیه توسط کاربران افغانستانی شبکه‌های اجتماعی با هشتگ «#شمسیه_تبریک» دست به دست می‌شد و از شهروندان عادی تا مقامات عالی رتبه این کشور خوشحالی خود را از شنیدن این خبر ابراز کردند. شمسیه ۱۸ سال دارد و دختر یک معدنچی است.

 

او و مادرش در غرب شهر کابل در منطقه «دشت برچی» زندگی می‌کنند. محله‌ای شیعه‌نشین و کم برخوردار از نظر زیرساخت‌های شهری. درحالی که افتخار آفرینی شمسیه به مهمترین خبر افغانستانی تبدیل شده بود که معمولا خبر انفجار و انتحار از آن به گوش می‌رسد، پدرش در معدن زغال سنگ در ولایت سمنگان در شمال این کشور و در عمیق‌ترین نقطه زمین درحال کارکردن بود. مادرش در گفتگو با رسانه‌های محلی افغانستان از مشکلات اقتصادی که او برای بزرگ کردن شمسیه و برادرش که این روز‌ها در هند مهندسی می‌خواند، گفته است. شمسیه هم در گفتگو با رسانه‌ها «حمایت خانواده» را مهم‌ترین دلیل موفقیت خود در کنکور می‌داند. او می‌گوید دوست دارد روزی رئیس‌جمهور افغانستان شود.

۲۴ مردادماه سال ۱۳۹۷ بود که مهاجمان مسلح با ورود به مرکز آموزش کنکور «موعود» در غرب کابل پس از آنکه نگهبان را هدف قرار دادند و وارد این مرکز آموزشی شدند در حمله‌ای انتحاری جان ۴۸ دانش آموز را گرفتند و ۶۷ دانش آموز دیگر را زخمی کردند. در همان روز‌ها خانواده‌های «مدینه» و «راحله» که دختران جوانشان را در این حمله داعش از دست داده بودند با انتشار اطلاعیه‌ای تاکید کردند که هزینه برگزاری مراسم ترحیم برای دخترانشان را به توسعه زیرساخت‌های آموزشی و ساخت کتابخانه اختصاص می‌دهند. جالب است بدانید که «شمسیه علیزاده» یکی از بازماندگان حمله به همان مرکز آمادگی کنکور است. جایی که همه قربانیانش زیر ۲۰ سال سن داشتند. حالا او با کسب عالی‌ترین نمره در کنکور افغانستان باعث شده که بعد از گذشت دو سال از آن حمله دوباره یاد جان باخته‌گان مظلوم مرکز آموزش موعود زنده شود.

نزدیک به دو هفته از آغاز مذاکرات صلح میان نمایندگان دولت افغانستان و طالبان در شهر دوحه پایتخت کشور قطر می‌گذرد. مذاکراتی که چشم امید میلیون‌ها افغانستانی در نقاط مختلف دنیا به آن دوخته شده. یکی از نگرانی‌های جامعه مدنی افغانستان در رابطه با این مذاکرات جایگاه زنان در مذاکرات و در افغانستانی است که قرار است طالبان در مدیریت آن سهم داشته باشند.

 

هرچند که پنج زن به نمایندگی از زنان افغان در این مذاکرات حضور دارند، اما در ترکیب تیم مذاکره کننده طالبان هیچ زنی دیده نمی‌شود. اول شدن شمسیه در کنکور افغانستان علاوه بر اینکه نفسی تازه بر جان خسته زنان و دختران  افغانستانی دمیده، برای طالبان هم پیام مهمی دارد، اینکه نمی‌توان جمعیت زنان و دختران افغانستان را نادیده گرفت. زنان در طول سال‌های پس از طالبان و در دوره افغانستان نوین با رفتن به مدرسه و دانشگاه و پذیرفتن مسئولیت‌های مهم در ادارات دولتی و خصوصی و حضور پویا در رسانه‌های افغانستان حالا دیگر به بخشی مهم از این جامعه تبدیل شده‌اند و خواهان نقش آفرینی در آینده کشورشان هستند.