گردشگری شهری ابزاری برای نیل توسعه پایدار

صنعت گردشگری در دنیای کنونی یکی از پرسودترین و کم زیان ده‌ترین صنایعی است که رشد و توسعه آن در ذات خود به توسعه زیرساخت‌ها می‌انجامد. در حال حاضر جمعیت سالانه گردشگران افزایش یافته و مقاصد گردشگری نیز متفاوت از گذشته شده است.

گردشگران امروزه به بازدید از طبیعت و منطق خوش آب و هوا بسنده نمی‌کنند و زندگی روزمره افراد در نقاط مختلف دنیا خود می‌تواند کششی برای حضور افراد به عنوان گردشگر ایجاد کند. از این رو "گردشگری شهری" به عنوان شاخه‌ای مهم از صنعت گردشگری در دنیا مورد توجه قرار گرفته است چرا که شهر‌ها امروز فضا‌های قابل توجهی برای جذب گردشگران دارند.

این نوع از گردشگری با محوریت فرهنگ و متکثر از تمام جوانب شهری است و بنابراین برنامه ریزی در این حوزه مستلزم توسعه کلیه زیر ساخت‌های شهری و بهبود مراکزی است که بتواند گردشگران را برای مدت زمان طولانی تری در شهر‌ها متوقف کند. این نوع تفریح همچنین حد فاصلی میان حضور در خانه و گردش بیرون از شهر برای شهروندان محسوب شده و در حوزه‌های مختلفی، چون موزه ها، رستوران ها، ابنیه تاریخی، تئاتر و نمایشگاه‌ها متبلور می‌شود.

گردشگری شهری از این منظر به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر مشاغل و حوزه‌های مختلف زندگی شهری موثر بوده و، چون تمامی شاخص‌های توسعه پایدار از جمله اشتغال، ارتقای سطح فرهنگی، حفاظت از میراث تاریخی و زیست محیطی و... را بدون نیاز به سرمایه‌های گذاری‌های کلان در درون خود دارد؛ نقشی اساسی در پایداری توسعه ایفا می‌کند.

هرچند ذکر این نکته حائز اهمیت است که گردشگری صرفا موضوعی اقتصادی نبوده و زمانی می‌توان گفت این صنعت منجر به توسعه پایدار شده است که بتواند به اعتلای اجتماعی و فرهنگی شهر‌ها کمک کند؛ بنابراین گردشگری علاوه بر اینکه می‌تواند ابزار مهمی برای توسعه اقتصادی باشد، می‌تواند از طریق ایجاد ارتباط میان افراد وضعیت هنر و صنایع محلی را نیز بهبود ببخشد.

از سوی دیگر حضور گردشگر الزاماتی را ایجاد می‌کند که از آن جمله توسعه زیر ساخت هایی، چون جاده سازی، سیستم فاضلاب، فضای سبز و ملزوماتی، چون هتل‌ها و رستوران‌ها هستند. در یک چرخه برنامه ریزی صحیح توسعه این موارد نیز منجر به بکارگیری نیرو‌های متخصص و غیر متخصص محلی و افزایش نرخ اشتغال و .. خواهد شد.

در ادامه حتما بخوانید استراتژی شهر ۲۴ ساعته پاسخی به دنیای مدرن

بر این اساس شهر‌ها نیازمند برنامه ریزی‌های دقیقی در این حوزه هستند تا بتوانند "برند" شهری خود را در رقابت با سایر شهر‌ها ایجاد کنند. این عنوان ترکیبی از هویت تاریخی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، طبیعی و فیزیکی و زیر ساختی است که مفهوم "برند شهری" را چندین وجهی می‌کند؛ بنابراین ایجاد یک برند برای شهر می‌تواند بخشی از فرایند هویت بخشی به شهر‌ها و شهروندان باشد.

مدیران شهری باتوجه به اهمیت حوزه گردشگری شهری میبایست به فراهم کردن شرایط و امکانات پرداخته و توجه ویژه‌ای به آموزش نیروی انسانی به عنوان بخش مهمی از فرایند گردشگری داشته باشد. ارتباط صحیح مناسب میان بخش‌های مختلف می‌تواند نهایتا به اعتلای رتبه شهر در رقابت با سایر شهر‌ها کمک نمایند.