رضا سلیمان نوری

کوچه «مهرافروز»، یکی از فرعی‌های محله «سرشور» است که روزگاری درختان بی‌شماری درآن سایه داشته‌اند.

فرا‌رسیدن روز ملی سینما بهانه‌ای شد تا اوراق متعدد کتاب تخریب سینما‌های مشهد را ورق بزنیم.

قدیمی‌ترین نامی که تاکنون در اسناد برای این گذر شناسایی شده مشیر است؛ نامی که هنوز هم بر تابلوی ابتدایی و انتهایی مسیر اصلی کوچه دیده می‌شود.

بازخوانی آنچه علامه محمدرضا حکیمی درباره مشهد گفته است تا حد بسیاری مخاطب را با افراد و حلقه‌های دینی این شهر در دهه ۲۰ تا اواخر ۴۰ قرن ۱۴ خورشیدی آشنا می‌کند.

درباره قدمت کوچه «شهید نباتی مقدم» که یادآور ساختار کوچه‌های مشهد در دوران گذشته است.

کوچه «منبر گِلی» از معدود کوچه‌های مشهد است که در عمر به‌نسبت طولانی خود -‌که از ۱۵۰سال فراتر می‌رود- تنها با یک نام شناخته شده است و می‌شود؛ بر‌اساس اسناد موجود این کوچه پس از ایجاد مسجدی در آن (مسجد در اواخر دوره قاجار ساخته شده است) دارای نامی مشخص شد؛ این نام همان نام مسجد مورد‌اشاره، یعنی «مسجد‌منبر‌گلی» است.

درباره کوچه فرعی امام‌رضا(ع) ۳ که صد‌سالی می‌شود در نقشه مشهد وجود دارد و با تغییرات بسیاری همراه بوده است.

کوچه نخودبریز‌ها از آن‌دست کوچه‌های قدیمی شهر مشهد محسوب می‌شود که به‌رغم عمر بالای خود، کمترین تغییر‌نام رسمی و غیررسمی برای آن ثبت شده است.

حاج‌حسین آقا‌ملک، بدون هیچ‌اغراقی مهم‌ترین فرد غیر‌مشهدی است که بر فرهنگ عمومی مردم این شهر تأثیر گذاشته است. ‎حضور او در مشهد چنان پررنگ است که هیچ مجاور یا مقیم و حتی زائری را نمی‌‎توان سراغ گرفت که به‌نوعی با یادبود‌های عمومی این بزرگ‌مرد مواجهه‌‎ نداشته باشد. ‎

در نقشه هرتسفلد که سال‌۱۳۰۳ یک سال قبل از پایان دوره حکومت قاجار‌ها بر ایران ترسیم شده است، کوچه «حاج حسن» تاحد زیادی شکل گرفته است و این یعنی کوچه حاج حسن از مسیر‌های ایجاد‌شده شهر مشهد در روزگار نزدیک به عهد مشروطه است.